Historia i Rozwój Mentoringu

Klasyczna historia mentoringu wywodzi się z mitologii greckiej i Odysei Homera. Opowieść mówi o królu Odyseuszu idącym na wojnę i pozostawiającym swojego syna, Telemachusa, ze swoim starym przyjacielem Mentorem. Mentor jest starszą postacią uosabiającą i wykazującą ojcowską troskę, działającą jako zaufany doradca, zarówno sprawując opiekę nad Telemachusem, jak i nauczaniem poprzez dzielenie się swoją wiedzą, doświadczeniem i mądrością. Termin ‘mentoring’ pochodzi od greckiego słowa oznaczającego ‘wytrzymały’, a termin podopieczny (mentee) wywodzi się od francuskiego czasownika ‘protogere’ oznaczającego ‘chronić’.
Z czasem epicka opowieść Homera dostarczyła alternatywnych interpretacji, które miały wpływ na stworzenie bardziej obszernej historii mentoringu. Na przykład, pisarze nurtu feministycznego utrzymują, że w poemacie to bogini Atena wykazywała aktywną rolę mentora, gdyż była postacią inspirującą i pełną poświęcenia, a nie podejmująca zalecaną, bardziej kontrolną rolę Mentora. (Ford 1999 zacytowany w Colley 2005.) Inni autorzy twierdzą, że praktykowanie mentoringu datuje się znacznie wcześniej niż mitologia grecka, sugerując, że istnieje coraz więcej dowodów na to, że stopniowa dominacja współczesnego człowieka nad innymi gatunkami była konsekwencją przekazywania z pokolenia na pokolenie wiedzy i mądrości (Shea 2002, Clutterbuck & Megginson 2004).

Według niektórych nauczycieli akademickich, od czasów Homera do nowego tysiąclecia w kwestii mentoringu nie zmieniło się wiele (Gulum & Zul qar 1998). Jednakże niektórzy twierdzą, że pomimo tendencji do przedstawiania mentoringu jako aktywności, która przetrwała od czasów Homera, w większej części historii ludzkości różne formy mentoringu znalazły odzwierciedlenie w innych relacjach (Gay & Stephenson 1996, Monaghan & Lunt 1992, Gulam & Zul qar 1998, Colley 2005.).
 Na działaniach mentoringowych zostało opartych wiele innych rodzajów relacji i historycznych praktyk, obecnych w pewnych kulturach i obszarach, takich jak wywodząca się z religii rola mistrza i ucznia oraz powstała w dawnych czasach profesja i szkolenie rzemieślnika (Gay&Stephenson 1996, który z czasem dodał relację terapeuta-klient).
 Monaghan i Lunt (1992) podzielają zdanie, że mentoring ma swoje korzenie w systemie nauki rzemiosła. Z uwagi na te relacje, mentoring został określany przede wszystkim jako ‘ojcowska’ relacja pomiędzy bardziej doświadczoną oraz uczącą się jednostką

Rozkwit mentoringu w biznesie

Amerykanie twierdzą, że to oni odkryli zjawisko mentoringu jako narzędzie rozwoju biznesu i kariery, szczególnie odnosząc się do artykułu w Harvard Business Review, który mówi o tym, że profesjonaliści, którzy posiadali swoich mentorów osiągnęli wyższy poziom zadowolenia ze swojej kariery, zarobili więcej w młodym wieku oraz byli lepiej wykształceni (Roche 1979). Kolejny, napisany w tym samym roku artykuł, ponownie poruszał temat w jaki sposób ’każdy komu się udaje, posiada swojego mentora’ (Collins & Scott 1979). Pomimo pytań dotyczących zasadności niektórych z tych badań, według DeMarco (1993), był to początek uznania przez świat biznesu wartości jaką niesie ze sobą kontakt nowicjusza z ekspertem. Megginson & Clutterbuck (1995) zgadzają się, że mentoring był produktem importowym Amerykanów, którzy pomogli zaadaptować w odmiennym pod względem kulturowym oraz biznesowym środowisku brytyjskim. Jednakże, Strathern (1997) przekonuje, że tego typu import często składa się z nierozpoznanego powrotu wcześniejszego importu!

Według Colley (2005) mentoring w ciągu ostatnich 20 lat stał się rzeczą modną, szczególnie w sektorze publicznym, wspierającym profesje związane ze szkolnictwem, pielęgniarstwem oraz kierowaniem rozwojem kariery, jak również w sektorze prywatnym wspierającym rozwój nowych pracowników, absolwentów oraz rozwój potencjału menedżerów w biznesie. Stałemu rozwojowi mentoringu w Wielkiej Brytanii towarzyszyły również polityki New Labour Governments Social Exclusion Agenda oraz Welfare to Work wspierające w społeczeństwie grupy ‘zagrożone’ oraz te, które są ‘w potrzebie’, patrząc z punktu widzenia mentoringu.

Coaching i Mentoring

Coaching i mentoring wydają się być dwoma najczęściej porównywanymi i kontrastowanymi procesami nauczania. MacLennan (1999) twierdzi, że ‘Dwie role są zarówno zupełnie osobne, jak i nakładają się na siebie wzajemnie, w zależności od tego którą z płaszczyzn porównujemy.’ Opisuje on coaching jako działalność, w której coach jest osobą, z którą się uczymy, zaś mentoring jako działanie, w którym mentor jest osobą, od której możemy się czegoś nauczyć (wsparte również przez Parsloe & Wray 2004.) The Coaching and Mentoring Network mówi, że ‘coaching i mentoring to procesy, które umożliwiają zarówno osobom indywidualnym, jak i klientom korporacyjnym, wykorzystać w pełni ich potencjał’ (C&MN 2005) oraz dowodzą, że elementem łączącym oba rodzaje usług jest oferowanie narzędzi do analizy, refleksji, nauki i działania, które w ostateczności umożliwiają klientowi osiągnięcie sukcesu w jednym lub w wielu obszarach jego życia prywatnego lub zawodowego.